روش‌های پرورش کبوترهای داشتی

کبوترهای داشتی که باید برای چندین سال در گله بمانند و برای جوجه کشی مورد استفاده قرار گیرند، باید با یک روش اصولی نگهداری و مدیریت شوند که در زیر این روش‌ها تشریح می‌شوند:

روش آزاد برای پرورش کبوترهای داشتی

این روش مزایا و معایبی به شرح زیر دارد:
الف – مزایا:
(۱) به کار کمتری نیاز است.
(۲) در مصرف غذا صرفه جویی می شود.
(3) تحرک کبوترها بیشتر است که نتیجه آن بالاتر بودن بازده تولید خواهد بود.
ب – معایب:
(۱) میزان مصرف غذا برای هر جفت غیر قابل کنترل است.
(۲) به علت تحرک بیشتر، انرژی بیشتری توسط کبوترها مصرف می‌شود و در نتیجه به مصرف غذای بیشتری نیاز دارند.
(3) در اثر حمله پرندگان گوشتخوار، مثل عقاب، باز، قوش و غیره، تلفات بیشتر است.
(۴) امکان مخلوط شدن با گله‌های دیگران وجود دارد.

به طور کلی می‌توان گفت که پرورش کبوتران گوشتی با روش آزاد، تحت هیچ شرایط مقرون به صرفه نخواهد بود.

این روش فقط برای کبوتران داشتی به خوبی قابل استفاده است.

روش قفس برای پرورش کبوترهای داشتی

در این روش هر جفت داخل یک قفس نگهداری می‌شود و امکان هر نوع کنترل وجود دارد.

در این روش تخم‌ها کمتر می‌شکنند؛ تلفات جوجه‌ها کمتر است و به طور کلی بهداشتی‌تر از روش آزاد است.

قفس‌های مورد استفاده با ابعاد ۶۰ در ۶۰ سانتی متر و ارتفاع ۴۵ سانتی متر ساخته می‌شود و ممکن است در یک یا چند طبقه ساخته شوند.

در قسمت انتهایی این قفس‌ها لانه‌ی تخم گذاری چوبی با توری سیمی مستقر می‌شود و برای هر ۴ قفس یک آبخوری خودکار نصب می‌شود.

دانخوری نیز ممکن است دستی یا خودکار باشد.

جمع آوری فضولات در گله‌های کوچک دستی انجام می‌شود و در گله‌های بزرگ ممکن است توسط تسمه نقاله خودکار با کاردک‌های متحرک انجام شود.

تراکم تعداد کبوتر در هر متر مربع از سطح سالن، در روش قفس سه طبقه ۷ تا ۸ کبوتر و در روش آشیانه‌ای ۵ قطعه است.

روش آشیانه با فضای باز برای پرورش کبوترهای داشتی

در این روش که بیشتر در آمریکا و ایتالیا مرسوم است، کبوترها در آشیانه‌هایی توام با فضای باز که با توری سیمی محصور می‌شود، نگهداری می‌شوند.

نسبت فضای آشیانه به وسعت فضای باز متغیر است.

آشیانه‌های بزرگ با عایق کاری کامل به طول ۲۵ تا ۵۰ متر، عرض ۶ تا ۷ متر و ارتفاع ۲ متر و یک راهرو در وسط ساخته می‌شوند.

آشیانه‌های کوچک به طول ۲ تا ۳/۵ متر، عرض ۳ تا ۴ متر برای نگهداری ۲۰ تا 45 جفت کبوتر ساخته می‌شود.

آشیانه‌ها با دو دریچه به ابعاد ۲۰*۲۰ سانتی متر به محوطه باز که اطراف و سقف آن را توری سیمی محصور می کند، مرتبط می‌شوند.

در این آشیانه‌ها از ماسه، سنگریزه، کاه و کلش می‌توان به عنوان بستر استفاده کرد.

همچنین می‌توان از کف‌های توری پلاستیکی به ارتفاع ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر از سطح سالن استفاده کرد.

فضولات کبوترها برای مدت یک سال زیر کف توری جمع می‌شود و تخلیه فضولات سالی یک بار انجام می‌شود.

از دو دیواره‌ی لانه‌ها، ممکن است یکی چوبی و دیگری توری سیمی باشد، اما محل تخم گذاری کبوترها معمولا در سمت چوبی دیواره مستقر می‌شود.

برای هر جفت کبوتر باید ۲ لانه، هریک به ابعاد 28 در 28 سانتی متر و ارتفاع ۲۸ سانتی متر در نظر گرفته شود.

بستر لانه‌ها باید از چیزهای نرم مثل کاه و کلش و غیره پوشیده شود تا تخم‌ها شکسته نشود و محل نرمی برای خوابیدن کبوترها فراهم شود.

در آشیانه باید محل‌‎هایی را برای نشستن کبوترها در نظر گرفت.

برای ایجاد محل نشستن کبوترها می‌توان تخته‌هایی به طول ۸ تا ۱۰ سانتی متر، به عرض ۵ سانتی متر و به ضخامت ۳ سانتی متر به فواصل مناسب در دیوار کار گذاشت.

این تخته‌ها را می‌توان در طبقات مختلف نصب کرد تا در هر طبقه یک سری کبوتر بتوانند روی آن‌ها بنشینند.

اما جهت نصب تخته‌ها باید به گونه‌ای باشد که فضولات کبوترهای بالایی روی کبوترهای پایینی نریزد.