بلاگ
منشأ کبوترهای اهلی یا خانگی از کجاست؟
فوریه
زمان دقیق اهلی شدن کبوتر مشخص نیست. اما اطلاعات و شواهد موجود نشان می‌دهد که منشأ کبوترهای اهلی یا خانگی، کبوترهای وحشی هستند که ما در ایران به آن‌ها کبوتر چاهی می‌گوییم.
این کبوتران را به این علت کبوتر چاهی نامیده‌اند که آن‌ها عادت به زندگی اجتماعی در حفرات موجود در دیواره‌ی چاها(معمولاً چاه‌‍‌های قنات‌ها) در بیابان‌ها دارند.
البته چون این پرنده از لحاظ غریزی با انسان الفت دارد، حتی کبوترهای چاهی وحشی نیز به راحتی به داخل روستاها و شهرها و حتی نقاط پر جمعیت می‌آیند.
گاه دسته‌های بزرگی از آن‌ها به طور دایم ساکن زیر یک ساختمان شیروانی‌دار در یک روستا یا شهر می‌شوند.
به طور مثال، کبوترهای آشیانه کرده در ابنیه‌ی زیارتگاهی، مساجد و بام‌های شیروانی‌دار برخی از خانه‌ها یا ساختمان‌ها به علت امن یافتن این مکان‌ها به ماندن در آن‌ها و تأمین شدن تغذیه‌ی آن‌ها توسط مردم، در دسته‌های بزرگ در این مکان‌ها آشیانه می‌کنند.
معمولاً هر جا که میزان آزار مردم نسبت به این پرندگان کمتر باشد و غذا بیشتر یافت شود شمار بیشتری از کبوتران چاهی در آن مکان‌ها ساکن می‌شوند.
این کبوتران گاه به قدری به مکان‌های امن عادت می‌کنند که حتی آمد و رفت انبوه جمعیت مردم نیز سبب ترس، پرواز یا مهاجرت آن‌ها نمی‌شود.
حتماً دیده‌اید که جمعیت بسیار انبوهی از کبوتران چاهی در نقاطی مرتفع از ساختمان‌های زیارتگاه‌ها یا برخی از مساجد و ابنیه تاریخی یا ساختمان بلند در شهرها آشیانه دارند.
معمولاً در هنگام روز به صحن زیارتگاه‌ها فرود می‌آیند و از دانه‌هایی که مردم برای آن‌ها می‌ریزند، تغذیه می‌کنند و یا کبوتران ساکن سایر اماکن در روزها به نقاطی که غذا یافت شود می‌روند.
موضوع سکونت کبوتران دز بام ساختمان‌ها و فرود دسته جمعی آن‌ها به هنگامی که فردی دانه برای آن‌ها می‌آورد تقریباً در عموم کشورها رایج است.
در بسیاری از میادین برخی کشورها، به علت در امان بودن کبوتران از گرفته شدن یا آزار توسط مردم و لذت بردن مردم به خرید دانه و آوردن به چنان مکان‌ها، جمعیت کثیری از کبوتران در بام‌های اطراف آن میادین سکونت دارند.
این کبوترها بدون ترس از مردمی که در رفت و آمد هستند در دسته‌های انبوه فرود می‌آیند.
این موضوع به خصوص زمانی از زیبایی و جذابیت شدید برخوردار است که فردی با پاکت دانه به آن میادین وارد می‌شود.
در این صورت فرد با پاشیدن دانه روی زمین، ظرف چند ثانیه گله بزرگی از کبوتران را روی زمین فرود می‌آورد.
موضوع اعتماد این کبوتران به مردم دانه دهنده به قدری زیاد است که بوضوح دیده می‌شود شمار زیادی از این کبوتران روی سر، شانه‌ها و دستهای افراد دانه دهنده می‌نشینند.
این کبوتران همواره منتظرند که یک فرد با پاکت دانه از راه برسد تا دسته جمعی در اطراف او فرود بیایند و از سر و کول او بالا روند و حقیقتاً که چنین مناظر بسیار دیدنی و لذت بخش است.
متأسفانه در کشورمان، به جز ابنیه‌ی زیارتگاهی و مساجد و شمار اندکی از بناهای تاریخی، از داشتن چنین مناظر زیبا محروم هستیم و علت آن چیزی نیست جز گرفته شدن این کبوتران توسط برخی از مردم در سایر اماکن.
کبوترهای چاهی یا کبوترهای غیر اهلی در تمام اروپا، شمال آفریقا تا قفقاز و بسیاری از مناطق آسیا یافت می‌شوند و علی رغم وحشی بودن، ممکن است تحت شرایط مناسب، در شهرها و به طور بسیار نزدیک با انسان‌ها نیز ساکن شوند.
اما هرگز رابطه‌ی این نوع کبوترها با انسان مشابه رابطه‌ی کبوترهای اهلی با انسان نبوده است.
کبوترهای چاهی یا غیراهلی در عموم کشورهای غربی و برخی از دیگر کشورها با امنیت بسیار بیشتر در زیر شیروانی‌های ساختمان‌های شهری زندگی می‌کنند.
این کبوتران بخش قابل توجهی از زیبایی و جذابیت برخی از میادین و پارک‌های چنان کشورها را تشکیل می‌دهند.
بسیاری از مردم عادت دارند که عنوان یک سرگرمی و کار ثواب، برای این کبوتران دانه خریداری می‌کنند و کبوتران ساکن در چنان میادین و پارک‌ها را تغذیه می‌کنند.
این کبوترها ساعات روز را در دسته‌های بزرگ در مکان‌های مذکور می‌گذرانند و به محض این که فردی برای آن‌ها دانه می‌آورد فوج عظیمی از آن‌ها بدون هیچ گونه ترس به دور او جمع می‌شوند.
گاه اتفاق می‌افتد که یک یا چند کبوتر چاهی به دستهای از کبوتران در حال پرواز پیوسته و با آن‌ها به بام خانه صاحب کبوتران اهلی فرود آیند.
همچنین گاهی اوقات یک یا چند کبوتر اهلی وارد دستهای از کبوتران وحشی می‌شوند و به زندگی با آن‌ها عادت می‌کنند.
این گونه کبوتران در مواردی در اثر آمیزش با جنس مخالف از دستهای که به آن وارد شده‌اند، باعث پیدایش کبوترانی با صفات حد وسط می‌شوند.
کبوترهای اهلی از حدود 500 سال قبل در خاورمیانه وجود داشته‌اند.
از لحاظ فرهنگی، عاطفی و اقتصادی، ملل مختلف با دیدگاه‌های کم و بیش مشابه با این پرنده‌ی زیبا برخورد داشته‌اند.
در اسلام، کبوتر نشانه دوستی، صلح و آزادی بوده است.
در گذشته در روم، مصر و یونان بیشتر به جنبه گوشتی کبوتر اهمیت داده می‌شد و کبوترهای بزرگ جثه در والنسیا و روم امروزی که از جمله سنگین‌ترین کبوتران جهان هستند از اعقاب آن‌ها محسوب می‌شوند.
